Warsztaty dla kobiet – Kostaryka 2008
W lutym przedstawiciele KARAN uczestniczyli w międzynarodowych warsztatach na Kostaryce. Projekt był realizowany przez niemieckiego partnera Stowarzyszenia KARAN-CIL (Chrześcijańską Inicjatywę Międzynarodowego Uczenia się). Do udziału w projekcie zostały zaproszone oprócz naszej organizacji, filipińska Organizacja Kobiet SARILAYA oraz kostarykańska organizacja CEDOE.
W warsztatach brało udział 29 kobiet z kilku krajów z całego świata: Kostaryki, Niemiec, Filipin, Polski, USA, Szwajcarii i Belgii. Poruszano problematykę związaną z „nowymi” zawodami w które włączają się kobiety na całym świecie, ale ze szczególnym uwzględnieniem kobiet na Kostaryce.
Temat dwutygodniowych warsztatów to „Nowe zawody w rodzinie, sąsiedztwie i we wspólnocie”. Spotkanie na Kostaryce było zwieńczeniem dwuletniego projektu, którego KARAN jest partnerem od samego początku. Z założenia warsztaty były adresowane do kobiet. Ich celem było dokonanie oceny i wyciągnięcie wniosków przez kobiety i z punktu widzenia kobiet. Punktem centralnym warsztatów była eko- turystyka, w tym różnorodne oferty eko – turystyczne, w lasach tropikalnych i w górach.
Bogate Wybrzeże czyli Costa Rica
Kostaryka to kraj położny w Ameryce Łacińskiej, stolicą jest San Jose. Klimat Kostaryki - charakteryzuje się licznymi opadami (od 2000-6000 mm rocznie). Ogólnie rzecz biorąc można powiedzieć, iż panuje tu klimat podrównikowy z gorącymi wilgotnymi latami i porą deszczową przynoszącą liczne opady i huragany.Kostaryka - w tak zwanym okresie przedkolumbijskim zasiedlona była niegdyś przez plemiona kultury indiańskiej. Jej rdzenni mieszkańcy zajmujący się rolnictwem i myślistwem, długo stawiali opór przed hiszpańskim zdobywcami. Ostatecznie podbici zostali przez Juana Vasqueza de Coronado w latach 1561-1565. To on założył pierwszą stolicę Kostaryki, Cartago. Kiedy Krzysztof Kolumb dotarł w 1502 roku do wybrzeży Kostaryki, spodziewał się odkryć tam legendarną krainę pełną złota, dlatego też nadał jej nazwę (Costa Rica) co oznacza w wolnym tłumaczeniu "Bogate Wybrzeże".
Obecnie ludność Kostaryki - stanowi pewnego rodzaju wyjątek w regionie gdyż aż 84% ludności stanowi ludność biała, pochodzenia hiszpańskiego, zaś pozostała część to Metysi, Mulaci, Murzyni oraz stanowiący jedynie 1% ludności rodowici Indianie. Co ciekawe na Kostaryce znalazła sie też duża cześć mieszkańców Europy Środkowej w tym liczna grupa Polaków, Niemców i Żydów.
Rdzenni mieszkańcy Kostaryki – główny punkt zainteresowania CEDOE
Kostaryka to kraj stosunkowo bogaty i rozwinięty gospodarczo. Mimo tego zamieszkuje go wiele osób ubogich, niemających dostępu do edukacji i kultury. W wyjątkowo trudnej sytuacji są rdzenni mieszkańcy tego kraju – ludność indiańska. Do niedawna (lata 80. ubiegłego wieku) Indianie nie mogli posługiwać się swoim rodowitym językiem, byli zmuszani do posługiwania się językiem hiszpańskim. Skutkiem tego typu polityki był spadek ilości mieszkańców deklarujących narodowość indiańską oraz nieufność i niechęć Indian do ludności hiszpańskojęzycznej. Obecnie polityka rządu Kostaryki zmierza ku temu, aby rozwijać i wzmacniać tożsamość narodową i kulturową Indian. Są to jednak działania niewystarczające, wciąż na niewielką skalę.
Indianie domagają się, aby wprowadzić ustawodawstwo, które będzie uwzględniało ich stanowisko w najważniejszych dla nich kwestiach takich jak np. wykup czy przeznaczenie ziemi należącej do rdzennych Indian.
Najważniejsze problemy z jakimi borykają się Indianie to przede wszystkim niski poziom wykształcenia (nieliczni mają wykształcenie uniwersyteckie), nieznajomość języków w tym hiszpańskiego oraz nieznajomość prawa. Czynniki te sprawiają, iż Indianie znajdują się na nieuprzywilejowanej pozycji w stosunku do innych grup zamieszkujących Kostarykę.
Wartości kobiet – wspólne na całym świecie
W czasie pierwszego tygodnia warsztatów, przedstawiciele KARAN przeprowadzili seminarium w trakcie których uczestnicy stworzyli hierarchię wartości dla kobiet z różnych części świata. Okazało się, iż mimo różnic jakie dzielą kobiety z różnych części świata takich jak poziom zamożności, klimat, wykształcenie, historia – jest wiele elementów, które je łączy. Dla wszystkich kobiet uczestniczących w międzynarodowym projekcie ważne okazały się takie wartości jak uczciwość, rodzina, przyjaźń, szacunek, miłość, sprawiedliwość, Bóg i religia, solidarność oraz zdrowie.Potwierdziło się, że tak naprawdę wszystkie kobiety więcej łączy niż dzieli, a tym co daje prawdziwą siłę i prowadzi do rozwoju jest współpraca i budowanie sieci kobiet ze sobą współpracujących w różnych dziedzinach.
Kobieca recepta na sukces Czym jest sukces ? Emerson (1) powiedział, iż „sukces to: śmiać się często i szczerze, zyskać szacunek inteligentnych ludzi i podziw dzieci, zasługiwać na dobrą ocenę uczciwych krytyków i cierpliwie znosić zdradę fałszywych przyjaciół, doceniać piękno, znajdować w bliźnich to, co najbardziej wartościowe, pozostawić po sobie świat nieco lepszym i mieć świadomość, że choćby jedna istota ludzka odetchnęła lżej dzięki temu, że my istnieliśmy na tym świecie". Wiele osób zapyta, ale jak to osiągnąć?
Według uczestniczek warsztatów do osiągnięcia tych celów potrzebna jest umiejętność komunikacji i …równowaga. Komunikacja jest jednym z najważniejszych aspektów życia w społeczeństwie i w rodzinie, pełni rolę przekazywania informacji, ostrzegania, wydawania komunikatów, prezentacji emocji oraz wielu innych rzeczy, jest niezastąpionym narzędziem w kontaktach interpersonalnych. Komunikacja to nie tylko umiejętności posługiwania się językiem - rodzimym i obcymi – to przede wszystkim umiejętność słuchania, okazywania szacunku dla drugiej osoby, respektowania różnic i szukania tego co łączy, a nie dzieli. Kobiety uczestniczące w warsztatach podkreślały znaczenie wsparcia i zrozumienia ze strony mężów i mężczyzn w ogóle. Podkreślały, iż niezwykle ważne jest wzmocnienie roli kobiety w rodzinie i w społeczeństwie, ale równie ważnie jest współdziałanie z mężczyznami, co kobiety nazywały równowagą. Potwierdzeniem dla tej tezy był fakt, iż najłatwiej i największy sukces osiągały kobiety, które miały wsparcie w partnerze. Do osiągnięcia sukcesu potrzebne jest określenie misji (idei), trzeba posiadać wiedzę i umiejętności. Nie można osiągnąć sukcesu nie mając narzędzi oraz nie promując i nie reklamując projektu. Niezbędna jest również współpraca realizowana na wielu płaszczyznach, począwszy od rodziny poprzez społeczność lokalną, aż po współpracę na szczeblu rządowym i z innymi organizacjami. Niezwykle ważna jest także umiejętność samomotywacji, szczególnie w momentach kiedy nie wiedzie się i dopada zwątpienie. Wszystkie kobiety potwierdziły, iż dzięki warsztatom utwierdziły się w przekonaniu, że warto marzyć bo marzenia się spełniają!
Agnieszka Kowalczyk - uczestniczka warsztatów
[1] Ralph Waldo Emerson (ur. 25 maja 1803, zm. 27 kwietnia 1882) – amerykański poeta i eseista, jeden z najbardziej wpływowych myślicieli i pisarzy XIX wieku;