Metoda TZA - ART
Trening Zastępowania Agresji jest warsztatem kształtującym zdolności asertywne. Z badań przedstawianych przez prof. Goldsteina w licznych publikacjach jasno wynika, że wśród młodzieży poddanej treningowi znacznie poprawia się jakość więzi rodzinnych, a uczestnicy treningów w większym stopniu osiągają sukces życiowy (ukończenie szkoły, lepsza praca, mniej konfliktów z prawem).
Jest to program wielostronnej interwencji skierowanej na zmianę zachowania młodzieży niedostosowanej. Badania psychologiczne dowodzą, że osoby niedostosowane społecznie wykazują szereg braków w kontaktach z innymi, zdolnościach planowania, komunikacji, panowania nad emocjami, radzenia sobie z lękiem, gniewem i wielu innych umiejętnościach. Niedostosowanie do życia zgodnie z normami, w tym agresja, jest więc przejawem deficytu umiejętności zachowań społecznych.
Metoda ART doskonale sprawdza się w szeroko rozumianej profilaktyce społecznej zarówno jako oferta nauczenia jego odbiorców postaw i zachowań społecznych jak i jako metoda diagnostyczno - terapeutyczna do naprawy zaburzonych relacji rodzinnych.
Adresaci:
- ich rodzice i opiekunowie
- pracownicy edukacji (pedagodzy, nauczyciele, psycholodzy), pracownicy pomocy społecznej, służby zdrowia, policji i straży miejskiej, służb penitencjarnych, organizacji pozarządowych, poradni specjalistycznych, specjalistycznych, urzędnicy środowisk lokalnych, wolontariusze.
Trening Zastępowania Agresji składa się z trzech komponentów:
- trening umiejętności zachowań prospołecznych
- trening kontroli złości
- trening wnioskowania moralnego
Uczestnicy szkolenia są przygotowani do uczenia dzieci i młodzieży ponad 100 podstawowych umiejętności prospołecznych, które mają im ułatwić przystosowanie się do wymogów życia codziennego i zastąpić zachowania społecznie szkodliwe.
Efekty:
Metoda TZA - ART stosowana jest w ośrodkach readaptacyjnych i w hostelu postrehabilitacyjnym Stowarzyszenia Karan. Opiera się na przekonaniu, że większość aspołecznych i antyspołecznych zachowań wynika z behawioralnego deficytu - osoba agresywna zachouje się tak, bo została nauczona agresji w domu, szkole, poprzez media, na podwórku.
Podczas treningu zachodzą zmiany w sposobie zachowania, myślenia, oraz wnioskowania moralnego. Zmiany te są odnotowywane - służy do tego Kwestionariusz Trenerski Umiejętności Prospołecznych.
Analiza Kwestionariusza pozwala na ocenę opanowania danej umiejętności, a różnice pomiędzy tymi wynikami wskazują na zmiany w zakresie umiejętności prospołęcznych. Analiza przeprowadzana jest przez osoby prowadzące szkolenie i stanowi ona integralną część zajęć szkoleniowych.
W ośrodkach Karanu został przebadany poziom agresji u osób przebywających w placówkach, przed rozpoczęciem treningu i po jego zakończeniu. Z analiz wynika, że nastąpił znaczny spadek poziomu agresji, ponad to wzrosło poczucie własnej wartości, nastąpiła poprawa w komunikacji z innymi. Potwierdzają one takie zmiany zachowań u osób objętych treningiem ART jak:
- zmniejszenie liczby przejawów patologii społecznej i dysfunkcji panującej w rodzinach, szkołach, środowiskach rówieśniczych;
- poprawę jakości komunikacji w rodzinie i grupach rówieśniczych;
- zmniejszenie ilości zachowań agresywnych;
- poprawę relacji emocjonalnych w rodzinach (rodzic - dziecko);
- zmianę stylu wychowania dzieci;
- wyposażenie dzieci i młodzieży w umiejętności ułatwiające radzenie sobie z patologiami w rodzinie (alkoholizm, przemoc);
- podjęcie prób zmiany niekorzystnych sytuacji życiowych;
- zwiększenie wiedzy na temat uzależnienia od środków psychoaktywnych;
- nabycie umiejętności pomagających w odparciu presji grupy w sytuacji namawiania do zażycia środka odurzającego;
- nabycia przez uczestników szkolenia wiedzy na temat skutecznych sposobów radzenia sobie z problemem uzależnień i zachowań przemocowych;
- opanowanie warsztatu redukującego agresję i złość;
- wzrost samoświadomości;
- wyposażenie w umiejętności pracy z grupą oraz techniki pomocy rozwiązywania problemów i sprawnego, samodzielnego podejmowania decyzji;
- przygotowanie pracowników placówek zajmujących się wychowaniem i edukacją dzieci i młodzieży do pracy w szkole, placówce oświatowo - wychowawczej.