Prawa dziecka wiążą się z ideą podmiotowości, rozumianej z jednej strony w kategoriach rozwojowych, z drugiej zaś w kategoriach społeczno-kulturowych ( jako społeczne przeświadczenie o miejscu dziecka w strukturze społecznej). Dziecko postrzegane jest tu jako podmiot i współtwórca własnego rozwoju.
Bardzo ważną osobą, której trafnie przypisuje się tytuł Obrońcy Praw Dziecka był Janusz Korczak
„Nie ma dzieci – są ludzie; ale o innej skali pojęć, innym zasobie doświadczenia, innych popędach, innej grze uczuć”
(cyt. za Kirchner 1987, s. 11).
1.Prawo do szacunku
Dzieci trzeba nie tylko kochać, ale też dobrze traktować, a to oznacza indywidualne podejście do każdego wychowanka. Pamiętaj dziecko ma prawo do życia bez przemocy, do nauki, do kontaktu z obojgiem rodziców.
2.Prawo do niewiedzy
Dla kilkuletniego dziecka nie wszystko jest proste i jasne jak nam się wydaje. Otaczający świat jest dla niego nieznany. ” Zadaniem dorosłych jest cierpliwe i wytrwałe niesienie pomocy podopiecznym w chwili, gdy potrzebują oni przewodnika, by wybrać i zdecydować kim być, co robić, jaką postawę przyjąć w zbiorowości ludzkiej i na podstawie jakich wartości budować przyszłość.”
3.Prawo do niepowodzeń i łez
Pamiętaj dziecko dopiero się uczy i poznaje rzeczy, czynności, które są dla Ciebie oczywiste. Pozwól mu się mylić i popełniać błędy, wspieraj go a nie wymierzaj kary.
4.Prawo do własności
Poszanowanie tego prawa jest konieczne zarówno ze strony nauczycieli jak i rodziców. Uczymy dzieci, że maja prawo do własności, ale również powinny je respektować wobec innych
5.Prawo do tajemnicy
Dzieci, nawet te najmłodsze, mają swoje tajemnice osobiste, rodzinne czy koleżeńskie. Dorośli powinni je szanować.
6.Prawo do radości
Janusz Korczak pisał – „dziecku potrzebna jest jasność szczęścia i ciepło miłości…. Niech dzieci się śmieją, niech będą wesołe.„
8.Prawo do wypowiadania swoich myśli i uczuć
Należy dać dziecku prawo do wyrażania własnych poglądów i uczuć, przyjmując je stosownie do wieku i dojrzałości dziecka.
9.Prawo do dnia dzisiejszego
„Dla jutra lekceważy się to, co je dziś cieszy, smuci, dziwi gniewa, zajmuje. Dla jutra, którego nie rozumie (…) kradnie się lata życia” – to słowa J. Korczaka. Korczakowskie prawa dziecka są aktualne do dziś. Jego myśli, idee, jego cele ocalały i większość z nich zrealizowano w Konwencji Praw Dziecka.
Kirchner, H. (1987). Janusz Korczak. Myśli. Warszawa. Państwowy Instytut Wydawniczy
Tagi: Janusz Korczak, prawa dziecka